Darbe Çentik Testi, metalik ve metalik olmayan malzemelerin mekanik özellikleri hakkında bilgi sağlanması amacıyla gerçekleştirilen test yöntemidir. Eğme veya çekme içinde ani yüke maruz kalan bir malzemenin davranışını belirleme yöntemidir. Charpy Darbe Testi, genellikle ölçülen miktar, numunenin tek bir darbeyle kırılmasında soğurulan enerjidir.
Darbe Testi Niçin Önemlidir?
Darbe direnci, bir parça tasarımcısı için dikkate alınacak en önemli, niceliğinin belirlenmesi en zor özelliklerden biridir. Birçok uygulamada darbe direnci kullanım ömrünün kritik bir ölçüsüdür. Daha da önemlisi, günümüzde ürün güvenilirliği ve dayanımı için kafa karıştıran bir sorun teşkil etmektedir.
Öncelikle şunları belirleyin:
Parçanın kullanım ömrü boyunca karşılaşabileceği darbe enerjileri, bu enerjiyi verecek olan darbe türü ve daha sonra öngörülen kullanım ömrü boyunca bu tür darbelere karşı direnç gösterecek bir malzeme seçilmelidir. Kalıp baskıları, polimer oryantasyonu, zayıf noktalar (örn. kaynak çizgileri veya geçiş bölgeleri ) ve parça geometrisi darbe performansını etkiler. Darbe özellikleri, plastiklere renklendiriciler gibi katkı maddeleri eklendiğinde de değişiklik gösterir.
Sünme – Kırılma
En gerçekçi darbeler tek yönlü darbelerden ziyade çift yönlü darbelerdir. Sünme veya kırılma hata modunun seçilmesiyle daha büyük bir karmaşa ortaya çıkar. Kırılgan malzemeler düşük bir enerjiyle kırılmaya başlar, biraz daha büyük bir enerjiyle tamamen parçalanır. Diğer malzemeler farklı seviyelerde sünekliğe sahiptir.
Birçok malzemede testin türü, hız ve sıcaklık koşullarına bağlı olarak sünme ya da kırılma hatası görülebilir. Gerçekte bu değişkenlere göre gerçekleşen sünme/kırılma geçişine sahiptir.
UYGULAMA STANDARTLARI
TS EN ISO 148-1: Metalik Malzemeler-Charpy Vurma Deneyi- Bölüm 1: Deney Metodu
TS EN ISO 9016: Metalik Malzemelerde Kaynaklar Üzerinde Tahribatlı Deneyler – Vurma Deneyleri – Deney Numunesi Yeri, Çentik Yönü Ve Muayene
ASTM E23: Metalik Malzemelerin Çentikli Çubuk Darbe Testi için Standart Test Yöntemleri
ASME Sec. IX
API 1104
AWS D1.5
ASTM A370